{{ item.title }}

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Nedir?

Rahim ağzı (serviks) kanseri, vajinadan rahime girişte yer alan rahim ağzında (servikste) gelişen kanser türüdür. Neredeyse tüm rahim ağzı kanseri vakaları (%99), cinsel temas yoluyla bulaşan son derece yaygın olan insan papilloma virüslerinin (HPV) neden olduğu enfeksiyonlar ile bağlantılıdır. Bu enfeksiyonların çoğu kendiliğinden düzelir ve semptomlara neden olmaz, ancak kalıcı enfeksiyon kadınlarda rahim ağzı kanserine neden olabilir.3 Her yıl, tüm dünyada yarım milyondan fazla kadın serviks kanseri tanısı almaktadır. Çoğunlukla genç kadınlarda (35-44 yaş arasında) teşhis edilmektedir. Tanı için ortalama yaş 49'dur.4,5

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?

HPV enfeksiyonu, cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlar, tütün kullanımı, zayıf bağışıklık sistemi gibi faktörlerin rahim ağzı kanseri riskini artırdığı bilinmektedir. Risk faktörleri arasında en önemlisi HPV enfeksiyonudur.6-9

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?

Anormal bir HPV (insan papilloma virüsü) veya Pap Smear testi sonucu alındığında rahim ağzı kanserinden şüphelenilir. Pap Smear ve HPV testi, tanı testleri değil, tarama testleridir. Rahim ağzı kanserinin varlığını kesin olarak göstermezler. Anormal bir Pap Smear testi veya HPV testi sonucu, kanserin olup olmadığını görmek için daha fazla test yapılması gerektiği anlamına gelebilir.10 Ülkemizde rahim ağzı kanseri taramaları ÜCRETSİZ olarak Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM), Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM), Toplum Sağlığı Merkezlerinde (TSM) ve Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) yapılmaktadır.

Devamını Gör

Size En Yakın KETEM Lokasyonları

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Rahim ağzı kanseri, erken evrelerde genellikle semptom göstermez. Düzenli yapılan Pap smear veya HPV testlerinde anormal sonuçlar alındığında erken bulgular görülebilir. Rahim ağzı kanseri oldukça yavaş gelişir, bu nedenle kanser öncesi dönem yıllar sürebilir. Bu dönemde tedavi şansı %100’e yakındır. İlerlemiş serviks kanserleri genel olarak düzenli Pap smear testi yaptırmayan ya da anormal Pap smear sonucu alıp takiplere devam etmemiş kadınlarda görülür.11

Rahim ağzı (serviks) kanseri geliştiğinde aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir;11

  • Cinsel ilişki sonrası kanama
  • Anormal vajinal kanamalar
  • Sulu, pembe, soluk ve devamlı olan vajinal akıntılar
  • Miktar olarak normalden daha fazla kanamayla seyreden ve daha uzun süren adet dönemleri


Rahim ağzı (serviks) kanserinin mesane, bağırsaklar, akciğerler ya da karaciğere yayılmış çok ileri evredeki vakalarında aşağıdaki belirtiler görülebilir;11

  • Özellikle ağrı kesicilere kısa süreli cevap veren bel-sırt ağrısı
  • Kemik ağrısı ve kendiliğinden gelişebilen kırıklar
  • Yorgunluk, halsizlik
  • Vajinadan istemsiz olarak idrar ve/veya dışkı kaçırmak
  • Bacak ağrısı
  • İştah kaybı
  • Şişmiş ayak ve ayak bilekleri
  • Kilo kaybı


HPV Aşıları Rahim Ağzı Kanserinde Neden Önemli?

HPV aşısı, rahim ağzı kanserine yol açabilen HPV tiplerini hedefler. Ayrıca genital siğillerin çoğuna neden olan HPV tiplerine karşı da koruma sağlar. HPV aşısı, hedeflenen HPV tiplerini ve bunların neden olduğu en yaygın sağlık sorunlarını önlemede oldukça etkilidir. Ancak aşı, tüm HPV türlerine karşı koruma sağlamaz, dolayısıyla tüm rahim ağzı kanseri vakalarını önlemez. Bu nedenle kadınların düzenli rahim ağzı kanseri taramasına devam etmeleri önemlidir.12

HPV aşısı, 11-12 yaşlarındaki hem kız hem de erkek çocukları için rutin olarak tavsiye edilir. Ancak 9 yaşından itibaren de yapılabilir. Fakat henüz aşılama yapılmadıysa 26 yaşına kadar herkese aşı yapılması önerilmektedir. 27 ile 45 yaş arasındaki yetişkinler eğer daha önce aşılanmamışsa, aşı için bir uzmana danışması gerekmektedir.13


Erken tanı için neler yapılmalı?

Rahim ağzı kanserinin erken tanısı için en iyi yol, düzenli tarama testlerini yaptırmaktır. Rahim ağzı kanseri taraması için HPV ve Pap Smear testleri kullanılmaktadır. Bu testler tek başına veya aynı anda yapılabilir. Düzenli taramanın rahim ağzı kanserlerini önlediği ve hayat kurtardığı gösterilmiştir.10

Erken tanı, kanser öncesi dönemde ve kanserin erken evrelerinde tedavi şansını büyük ölçüde artırır. Rahim ağzı kanserinin herhangi bir belirti ve semptomunun farkında olmak da tanıda gecikmelerin önlenmesine yardımcı olabilir.10 Tarama için yapılan Pap Smear ve HPV testleri aşağıdaki gibi uygulanır;

Pap Smear Testi: Sadece birkaç dakika süren ve acısız bir işlemdir. Muayene sırasında vajinaya yavaşça spekulum adı verilen bir alet yerleştirilir. Spekulum vajinanın duvarlarını ayrı tutar, böylece rahim boynu kolayca görülebilir. Sonrasında yumuşak bir fırça kullanılarak örnek alınır. Alınan hücre örneği, kansere veya kanser öncüsü olabilecek lezyonlara işaret eden hücrelerin varlığını araştırmak için bir laboratuvara gönderilir.14

HPV Testi: Pap Smear testi ile aynı şekilde uygulanır. Rahim ağzında kansere veya kanser öncüsü olabilecek lezyonlara neden olabilecek virüslerin varlığı araştırılır.15

Pap Smear ve HPV testleri ayrı ayrı ya da aynı anda uygulanabilir. Sağlık Bakanlığı önerilerine göre, 30-65 yaş aralığındaki kadınlara her 5 yılda bir HPV ve Pap Smear testi uygulanmalıdır.14


Tanı Yöntemleri Nelerdir?

  • Kolposkopi: Kanser anlamına gelebilecek belirli semptomlar, anormal Pap Smear ve/veya HPV test sonuçları görülürse, genellikle kolposkopi adı verilen bir prosedür uygulanır. Bu yöntemde kolposkop adı verilen vücudun dışında kalan ve içinde büyüteç bulunan bir alet kullanılır ve doktorun serviksin yüzeyini yakından görmesini sağlar. Normal görünmeyen dokudan örnek alınabilir.10
  • Biyopsi: Kanser öncesi dönemi ve kanserleri teşhis etmek için çeşitli biyopsi türleri kullanılabilir.10


Rahim ağzı kanserinin evresini belirlemek için ek testler gerekebilir. Rektovajinal muayene (makat ve vajinal bölgenin aynı anda muayene edilmesi), poliklinik koşullarında yapılabilen basit bir pelvik muayene ve çeşitli görüntüleme yöntemleri ile rahim ağzı kanserinin evresi tespit edilebilir.11


Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Evreleri Nelerdir?

Rahim ağzı kanserinin evresi, kanserin vücuda ne kadar yayıldığına göre değişir ve 4 evrede sınıflandırılır.16

Kapat

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Rahim ağzı kanseri genellikle tedavi edilebilir. Tedavi planı, rahim ağzı kanserinin boyutuna, türüne, nerede olduğuna, evresine ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişmektedir.17-20

Sıkça Sorulan Sorular

HPV aşısı nedir?

Vücudun belirli HPV (insan papilloma virüsü) türleriyle enfeksiyona karşı korunmasına yardımcı olan bir aşıdır. HPV enfeksiyonu, siğiller gibi anormal doku büyümesine ve hücrelerde başka değişikliklere neden olabilir. Belirli HPV tipleri ile uzun süre enfeksiyon, serviks, vajina, vulva, anüs gibi çeşitli kanserlere yol açabilir. Bu kanserlerin bazılarını önlemek için HPV aşıları kullanılmaktadır. Ayrıca, bu kanserlerin bazılarına yol açabilecek genital siğilleri ve anormal lezyonları önlemek için de kullanılmaktadırlar.

Referanslar:

1) https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/hpv-vaccine (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Kimler HPV aşısı yaptırmalıdır?

HPV aşısı, 11-12 yaşlarındaki hem kız hem de erkek çocukları için rutin olarak tavsiye edilir. Ancak 9 yaşından itibaren de yapılabilir. Fakat henüz aşılama yapılmadıysa 26 yaşına kadar herkese aşı yapılması önerilmektedir. 27 ile 45 yaş arasındaki yetişkinler eğer daha önce aşılanmamışsa, aşı için bir uzmana danışması gerekmektedir. HPV aşısı, ilk aşılamadaki yaşa bağlı olarak, iki veya üç dozluk bir seri halinde verilir.

Referanslar:

1) https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/hpv/hcp/recommendations.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

HPV Aşısı Nasıl Uygulanır?

HPV aşısı, ilk aşılamadaki yaşa bağlı olarak, iki veya üç dozluk bir seri halinde verilir. Şu şekilde uygulanır;

• 9 ila 14 yaşları arasında aşılamaya başlayan çoğu kişi için iki dozluk seri (0, 6-12 ay)

• 15 ila 45 yaşları arasında aşılamaya başlayan kişiler ve bağışıklığı baskılanmış kişiler için üç dozluk seri (0, 1-2 ay, 6 ay)

Referanslar:

1) https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/hpv/hcp/administration.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

HPV Aşısı Öncesi HPV testi ve/veya Smear Yaptırmaya Gerek var mı?

HPV aşısı öncesi HPV ve/veya Pap Smear testi yaptırılması gerekmez.

Referanslar:

1) https://www.cdc.gov/std/hpv/stdfact-hpv-vaccine-young-women.htm (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

HPV Aşısı Sonrası Rahim Ağzı Tarama Testi veya Takibi Yaptırmaya Gerek var mı?

Evet. Mevcut HPV aşıları, rahim ağzı kanserine neden olan tüm HPV türlerine karşı koruma sağlamaz, bu nedenle aşılı kadınların rutin rahim ağzı kanseri taramasına devam etmeleri önemlidir.

Referanslar:

1) https://www.cancer.gov/types/cervical/pap-hpv-testing-fact-sheet (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Neden HPV aşısını yaptırmalıyım?

HPV enfeksiyonlarının neden olduğu kanserlere karşı korunmak için 11-12 yaş arasındaki tüm çocuklara HPV aşısı yapılmalıdır. İnsanların %85'i yaşamları boyunca bir HPV enfeksiyonu geçirecektir. Cinsel olarak aktif olan hemen hemen her aşılanmamış kişi, hayatlarının bir döneminde HPV enfeksiyonlarıyla karşılaşmaktadır.

Referanslar:

1) https://www.cdc.gov/hpv/parents/vaccine/six-reasons.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Rahim Ağzı Kanserinden Korunma Yolları Nelerdir?

Rahim ağzı kanserinden korunmak için en önemlisi erken yaşta aşı ve düzenli tarama testleri yaptırmaktır. Tütün kullanımını bırakmak, cinsel partner sayısını sınırlandırmak ve cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanmak gibi adımlar kanseri önlemeye yardımcı olabilir.

Referanslar:

1) https://www.cdc.gov/cancer/cervical/basic_info/prevention.htm (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Smear Testi Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?

Sağlık Bakanlığı önerilerine göre, 30-65 yaş aralığındaki kadınlara her 5 yılda bir HPV ve Pap Smear testi uygulanmalıdır.

Referanslar:

1) https://hpvtarama.saglik.gov.tr/duyurular/Sayfa/HpvTaramaTestiNasilYapilir(Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Rahim ağzı kanseri taraması kimlere yapılır?

Sağlık Bakanlığı önerilerine göre, 30-65 yaş aralığındaki kadınlara uygulanmaktadır.

Referanslar:

1) https://hpvtarama.saglik.gov.tr/duyurular/Sayfa/HpvTaramaTestiNasilYapilir(Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Smear Testi (Rahim Ağzı Kanseri Testi) Nasıl Yapılır?

Sadece birkaç dakika süren ve acısız bir işlemdir. Muayene sırasında vajinaya yavaşça spekulum adı verilen bir alet yerleştirilir. Spekulum vajinanın duvarlarını ayrı tutar, böylece rahim boynu kolayca görülebilir. Sonrasında yumuşak bir fırça kullanılarak örnek alınır. Alınan hücre örneği, kansere veya kanser öncüsü olabilecek lezyonlara işaret eden hücrelerin varlığını araştırmak için bir laboratuvara gönderilir.

Referanslar:

1) https://hpvtarama.saglik.gov.tr/duyurular/Sayfa/HpvTaramaTestiNasilYapilir (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Smear Testi Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Test, adet dönemi sırasında uygulanmamaktadır. Testten 48 saat önce dikkat edilmesi gerekenler;

• Tampon kullanılmamalı

• Cinsel ilişkiye girilmemeli

• Vajinaya ilaç, krem, kayganlaştırıcı gibi maddeler kullanmamalı.

Referanslar:

1) https://www.cdc.gov/cancer/cervical/basic_info/screening.htm (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Hamile Kadınlar Smear Testi Verebilir Mi?

Hamile kalmadan önce serviks kanseri taramalarının yaptırılması gerekmektedir. Hamilelik başladıysa, genellikle doğumdan 3 ay sonra tarama testleri uygulanabilir.

Referanslar:

1) https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cervical-cancer/treatment-for-abnormal-cervical-cells/pregnancy (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

Referanslar:

(1) ICO/IARC Information Centre on HPV and Cancer https://hpvcentre.net/statistics/reports/TUR_FS.pdf (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(2) GLOBOCAN 2020.https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/792-turkey-fact-sheets.pdf (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(3) https://www.who.int/health-topics/cervical-cancer#tab=tab_1 (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(4) GLOBOCAN 2020. https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/cancers/23-Cervix-uteri-fact-sheet.pdf (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(5) http://seer.cancer.gov/statfacts/html/cervix.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(6) https://www.cancer.org/cancer/cervical-cancer/causes-risks-prevention/risk-factors.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(7) https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cervical-cancer/symptoms-causes/syc-20352501 (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(8) https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cervical-cancer/risks-causes (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(9) https://www.cdc.gov/cancer/cervical/basic_info/risk_factors.htm (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(10) https://www.cancer.org/cancer/cervical-cancer/detection-diagnosis-staging/how-diagnosed.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(11) https://www.trsgo.org/files/toplum-icin/rahim-agzi-serviks-kanseri.pdf (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(12) https://www.cdc.gov/std/hpv/stdfact-hpv-vaccine-young-women.htm (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(13) https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/hpv/hcp/recommendations.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(14) https://hpvtarama.saglik.gov.tr/duyurular/Sayfa/HpvTaramaTestiNasilYapilir (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(15) https://www.cancer.org/cancer/cancer-causes/infectious-agents/hpv/hpv-and-hpv-testing.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(16) https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cervical-cancer/stages-types-grades (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(17) https://www.nhs.uk/conditions/cervical-cancer/treatment/ (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(18) https://www.cancer.org/cancer/cervical-cancer/treating/radiation.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(19) https://www.cancer.org/cancer/cervical-cancer/treating/immunotherapy.html (Son erişim tarihi: 30.12.2021)

(20) https://www.nhs.uk/conditions/cervical-cancer/treatment/ (Son erişim tarihi: 30.12.2021)