İmmünoterapi nedir?

İmmünoterapi nedir?

Son yıllarda ortaya çıkan, geleneksel kanser tedavi yöntemlerinden farklı, ümit verici gelişme ise immünoterapi adı verilen hastalarda büyüyen kanser hücrelerinin yine kendi immün sistem (bağışıklık sistemi) hücreleri (lenfositler/akyuvarlar) tarafından parçalanmasını tetikleyen tedavidir. Bağışıklık sistemimiz vücudumuzu bakteri, virüs gibi yaşam formları ve yabancı maddelerden korumaktadır. Kanser hücreleri kendi vücut hücrelerimizden köken aldığı için bağışıklık sistemimiz tarafından yabancı olarak algılanmamakta ve immün yanıttan yani bağışıklık sistemimizin saldırısından kaçabilmektedir. Bu kaçış mekanizmasında ise PD-1 ismi verilen protein rol oynamaktadır. Kanser hücreleri PD-L1 isimli özel protein yapıları üretebilirler ve lenfositler üzerinde bulunan PD-1 proteinleri ile etkileşime geçebilirler. Bu etkileşim sonucunda lenfositlerin kanser hücrelerine karşı olan aktivitesi baskılanır ve kanserli hücreler bu sayede bağışıklık sisteminden kaçabilirler. İmmünoterapiler PD-1 veya PD-L1’in bağlanarak birbirileri ile etkileşim kurmasını engeller ve bu sayede lenfositlerin aktivitesinin baskılanması ortadan kalkarak, kanser hücreleri ile savaşabilmelerine olanak sağlanır.

Tedavide belirleyici faktörler nelerdir?

Kanser dokusundaki PD-L1 düzeyi, bazı kanser tipleri için tedavi seçiminde belirleyici faktörlerden biri olabilmektedir. Hastadan alınan kanser dokusu örneği patolojik olarak test edilerek PD-L1 düzeyi belirlenebilir ve belirlenen düzey tedavi seçimini belirleyebilir. Bununla birlikte bazı kanser türleri ve evrelerinde PD-L1 düzeyine bakılmaksızın da kullanılabilecek immünoterapi seçenekleri mevcuttur. Kanser tipine bağlı olarak immünoterapi tedavisi uygulanabilir. Günümüzde akciğer başta olmak üzere bir çok kanserin bazı alt tiplerinde kullanılabildiği gibi farklı kanser tiplerindeki immünoterapi etkililiği araştırılmakta, klinik çalışmalar devam etmektedir. Sonuç olarak; immünoterapiler hastanın kanser tipine, PD-L1 düzeyine, kaçıncı sıra kanser tedavisi alıyor olmasına ve hekimin takdirine bağlı olarak tek ajan olarak veya kombine tedaviler (başka bir immünoterapi ajanı veya kemoterapi) ile birlikte kullanılabilmektedirler.

Nasıl uygulanır?

İmmünoterapiler damar yolu ile infuzyon şeklinde verilir. Genel olarak kolay tolere edilebilir olsalar da bazı hastalarda ilacın kesilmesini gerektirecek yan etkiler geliştirebilirler. Bu durumlarda yan etkinin şiddetine ve hekimin değerlendirmesine göre tedaviye devam edilebilir veya tedavi kesilerek steroid tedavi verilmesi gerekebilir. İmmünoterapilerin etki mekanizması farklı olduğu için kemoterapilerde görülen halsizlik, yorgunluk, kan hücrelerinde düşüklük, saç dökülmesi, ishal gibi yan etkiler immünoterapilerde görülmemektedir ve hastalara kemoterapilere kıyasla daha daha iyi bir yaşam kalitesi sağlamaktadır.

Referans:
1)Systemic Therapy for Locally Advanced and Metastatic Non-Small Cell Lung Cancer: A Review. JAMA. 2019 Aug 27;322(8):764-774. doi: 10.1001/jama.2019.11058
2)The biology and management of non-small cell lung cancer. Nature. 2018 Jan 24;553(7689):446-454. doi: 10.1038/nature25183.
3)NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology: Non-Small Cell Lung Cancer, Version 3.2020. NCCN.org
4)Systemic Therapy for Locally Advanced and Metastatic Non-Small Cell Lung Cancer: A Review. JAMA. 2019 Aug 27;322(8):764-774. doi: 10.1001/jama.2019.11058
5)The biology and management of non-small cell lung cancer. Nature. 2018 Jan 24;553(7689):446-454. doi: 10.1038/nature25183.
6)NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology: Non-Small Cell Lung Cancer, Version 3.2020. NCCN.org
7)Top 10 Challenges in Cancer Immunotherapy. Immunity. 2020 Jan 14;52(1):17-35. doi: 10.1016/j.immuni.2019.12.011.
8)Systemic Therapy for Locally Advanced and Metastatic Non-Small Cell Lung Cancer: A Review. JAMA. 2019 Aug 27;322(8):764-774. doi: 10.1001/jama.2019.11058
9)The biology and management of non-small cell lung cancer. Nature. 2018 Jan 24;553(7689):446-454. doi: 10.1038/nature25183.
10)NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology: Non-Small Cell Lung Cancer, Version 3.2020. NCCN.org