Küçük Değişiklikler İle Stresle Baş Etme Yöntemleri

Küçük Değişiklikler İle Stresle Baş Etme Yöntemleri

Stres Nedir? Neden Stres Yaşarız?

Stres, insanların zihinsel, fiziksel veya duygusal baskı altında olduklarında ne hissettiklerini tanımlar. Zaman zaman bir miktar stres yaşamak normal olsa da, yüksek düzeyde stres yaşayan veya bunu uzun bir süre boyunca tekrarlayan kişiler, sağlık sorunları (zihinsel ve/veya fiziksel) yaşayabilir. Stres, hem günlük sorumluluklardan hem de rutin olaylardan kaynaklanabileceği gibi, kişinin kendisinin veya yakın bir aile üyesinin yaşadığı travma veya hastalık gibi daha olağandışı olaylardan da kaynaklanabilir.1

Vücut, fiziksel, zihinsel veya duygusal baskıya kan basıncını ve kalp atış hızını artıran, kan şekeri düzeylerini yükselten stres hormonları (adrenalin ve noradrenalin gibi) salgılayarak yanıt verir. Bu değişiklikler, bir kişinin algılanan bir tehditten kaçmak için daha güçlü ve hızlı hareket etmesine yardımcı olur.1

Stresin Vücudumuza Etkileri Nelerdir?

Araştırmalar, yoğun ve uzun süreli (kronik) stres yaşayan kişilerin sindirim, doğurganlık ve idrar yolu sorunlarıyla karşılaşabileceğini ve bağışıklık sistemlerinin zayıflayabileceğini göstermektedir. Ayrıca kronik stres yaşayan kişilerde baş ağrısı, uyku sorunları, depresyon ve kaygı hissetmek gibi durumlar daha sık görülebilir.1 Peki stresi yönetmek ve stresten korunmak için neler yapabiliriz?

Stresli Hissettiğinizde Uygulayabileceğiniz 3 Öneri

1. Stresin vücudunuzda yarattığı etkileri takip edin.

Yorgun veya hasta hissetmenize neden olabilecek durumları düşünün ve bu durumlarla hissettiğiniz etkiler arasında bağlantı kurmaya çalışın. Gergin kaslar, aşırı yorgunluk, baş ağrısı veya migren gibi fiziksel uyarılara dikkat edin.2

2. Sebepleri tanımlayın.

Altta yatan nedenleri belirlemeye çalışın ve stresin olası nedenlerini üç kategoriye ayırın;2

1) Pratik bir çözümü olanlar

2) Zamanla daha iyi olacak olanlar

3) Daha iyi olması için herhangi bir şey yapamayacaklarınız

Birinci gruptakiler için çözümleri hayata geçirin, ikinci ve üçüncü gruptakiler için ise kendinize çok yüklenmeyin ve akışına bırakın.

3. Yaşam tarzınızı gözden geçirin.

Kendinize aşağıdakilere benzer sorular sorabilirsiniz;2

• Çok fazla sorumluluk alıyor olabilir miyim?

• Yaptığım bazı şeyleri başka birine devredebilir miyim?

• İşleri daha rahat bir şekilde yapabilir miyim?

Bu soruların cevabına göre, elde etmeye çalıştığınız şeylere öncelik vermeniz ve hayatınızı yeniden düzenlemeniz gerekebilir. Bu yöntem, her şeyi aynı anda yapmaya çalışmaktan oluşabilecek baskıyı gidermeye yardımcı olabilir.2

Stresten Korunmanıza Yardımcı Olacak 7 Adım

1. Sağlıklı beslenin.

Sağlıklı beslenmek ve yeterli miktarda su içmek bazı hastalıkların önüne geçmenizi, ruh halinizi iyileştirmenizi sağlayabilir.2

2. Sigara ve alkolden uzak durmaya çalışın.

Sigara ve alkol tüketmek başlangıçta hissettiğiniz gerginliği azaltıyor gibi görünse de, çoğu zaman sorunları daha da kötüleştirebilir.2

3. Egzersiz yapın.

Egzersizi yaşam tarzınıza dahil etmeye çalışın. Sadece dışarı çıkıp biraz temiz hava almak ya da çevredeki mağazalara bakmak için çıkmak gibi hafif fiziksel egzersizler yapmak bile stresi azaltmaya yardımcı olabilir.2

4. Mola verin.

Dinlenmek için kendinize zaman ayırın. Başkalarına ve kendinize karşı sorumluluklar arasındaki dengeyi kurun.2

5. Farkındalığınızı artırmaya çalışın.

Farkındalık, deneyimlerle farklı şekilde ilişki kurmamıza yardımcı olan, zihnin ve bedenin birlikte olduğu bir yaklaşımıdır. Zor durumları yönetme ve akıllıca seçimler yapma yeteneğinizi artıracak şekilde düşüncelerinize ve duygularınıza dikkat etmek, onların farkında olduğunuz anlamına gelir. Farkındalığınızı artırmak amacıyla yapılan meditasyonları deneyebilirsiniz.2

6. Dinlendirici bir uyku uyuyun.

Stresli olduğunuzda uyumakta zorlanabilirsiniz. Aşağıdaki soruları yanıtlayarak sağlıklı bir uyku düzenine engel olan nedenleri bulabilir ve çözümler arayabilirsiniz;2

• Fiziksel veya zihinsel sağlığım uykumu etkiliyor olabilir mi?

• Uykumu iyileştirmeye yardımcı olmak için uyuduğum ortamı değiştirebilir miyim?

• Geceleri endişeliyken yatakta kalmak yerine kalkıp rahatlamamı sağlayacak bir şeyler yapabilir miyim?

• Dinlendirici bir uyku uyumama yardımcı olması için yaşam tarzımda küçük değişiklikler yapabilir miyim?

7. Kendinize çok yüklenmeyin.

Kötü bir gün geçirmenin evrensel bir insan deneyimi olduğunu unutmayın. Siz ya da bir başkası hata yaptığınızı düşündüğünde, bu düşüncenin doğru ve yanlış noktalarını bulmaya çalışın.2

Tökezlerseniz veya başarısız olduğunuzu hissederseniz, kendinize yüklenmeyin. Bunun aksine kendinize en iyi arkadaşınızmışsınız gibi davranarak kibar ve destekleyici olun. Kendinizi takdir etmek için her gün birkaç dakika ayırın.2

Referanslar:

1) https://www.cancer.gov/about-cancer/coping/feelings/stress-fact-sheet# (Son erişim tarihi: 20.02.2022)

2) https://www.mentalhealth.org.uk/publications/how-manage-and-reduce-stress (Son erişim tarihi: 20.02.2022)