Akciğer Kanseri Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

Akciğer Kanseri Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

Akciğer Kanseri Hakkında Doğru Bilinen 14 Yanlış

Akciğer kanseri, Türkiye’de ve dünyada en sık görülen kanser türlerinden biridir. Bununla beraber ülkemizde ve dünyada ölüme en sık neden olan kanser türüdür.1 2Buna rağmen, hastalık hakkında hala birçok doğru bilinen yanlışlar mevcut. Akciğer kanseri hakkında doğru bilgiye sahip olmak ve bilinçlenmek hem kansere sahip kişiler hem de yakınları için büyük önem taşımaktadır. İşte akciğer kanseri ile ilgili sıkça karşımıza çıkan doğru bilinen yanlışlardan 14 tanesi:

1. Akciğer kanseri önlenemez bir hastalıktır.

Akciğer kanserlerini tamamen önlemek mümkün olmayabilir ancak değiştirebilir risk faktörlerine dikkat ederek akciğer kanseri riskini azaltabilirsiniz:3

• Tütün ve tütün ürünlerinden uzak durun.

• Radon, asbest ve iş yerinde maruz kalınabilecek kansere neden olabilen kimyasallardan uzak durun.

• Sağlıklı ve dengeli beslenin.

Akciğer kanseri risk faktörleri hakkında daha fazla bilgi için A’dan Z’ye Akciğer Kanseri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

2. Elektronik sigaralar akciğer kanserine sebebiyet vermez.

Elektronik sigara kullanan kişilerin akciğer kanseri geliştirme riski, hiç sigara içmemiş veya elektronik sigara kullanmamış kişilere göre daha yüksektir. Elektronik sigaralarda solunan buhardaki kimyasallar, akciğer hücrelerinin DNA'sına zarar verir ve kanser dahil birçok akciğer hastalığına neden olabilir.4

3. Akciğer kanseri aileden genetik olarak gelir.

Akciğer kanseri, genetik faktörlerin ve çevresel faktörlerin birlikte etkiledikleri bir hastalıktır. Akciğer kanserinde en önemli risk faktörü tütün ürünü kullanımıdır. Akciğer kanseri vakalarının erkeklerde %85-90, kadınlarda %65-70’i sigaraya bağlı olarak gelişmektedir. Bununla birlikte, ileri yaş, erkek cinsiyet, çevresel faktörler ve aile geçmişinde akciğer kanseri bulunması gibi durumlar da akciğer kanseri risk faktörleri arasında bulunmaktadır.5

Ailede akciğer kanseri olan ancak sigara içmeyen kişilerin yaptırması gerekenler hakkında bilgi için uzman görüşü videomuzu izleyebilirsiniz.

4. Akciğer kanseri sadece sigara içen kişilerde görülür.

Herkes akciğer kanseri olabilir. Tütün kullanımının akciğer kanserinin önde gelen nedeni olduğu doğru olsa da hiç sigara içmemiş kişilere de akciğer kanseri teşhisi konulabilir. Bununla birlikte, asbest, radon gibi kimyasalların dumanına uzun süre maruziyet, hava kirliliği ve pasif içicilik de sigara içmeyenlerde akciğer kanserine katkıda bulunan faktörler olarak bilinmektedir.6

5. Akciğer kanseri sadece yaşlı insanlarda görülür.

Akciğer kanseri genellikle 65 yaşında veya üzerinde teşhis edilir; ancak bu hastalık her yaştan herkesi etkileyebilir. Örneğin küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin (KHDAK) bir türü olan adenokarsinom, yaygın olarak 20 ila 39 yaşları arasında sigara içmeyenlerde gelişmektedir. Adenokarsinomun, diğer akciğer kanseri türlerine kıyasla genç bireylerde ortaya çıkma ihtimali daha yüksektir. Özetle akciğer kanseri tüm yetişkinlerde görülebilir.4

6. Akciğer kanseri erken teşhis edilemez.

Akciğer kanseri, genellikle ileri evreye ulaşana kadar belirgin semptomlar göstermeyebilir ancak erken tanı ile başarılı tedavi edilme şansı artabilir. Hastalık riski yüksek olan kişiler, erken teşhis için düşük doz bilgisayarlı tomografi (düşük doz BT taraması olarak da adlandırılır) adı verilen bir tarama testinden büyük ölçüde yararlanabilir.7

Akciğer kanseri taraması:8

• 20 paket/yıl (günde 1 paket 20 yıl boyunca ya da günde 2 paket 10 yıl boyunca sigara içmek) sigara geçmişi olan 50 ila 80 yaş arası kişilere,

• Sigara içmeyi son 15 yıl içerisinde bırakmış ya da aktif sigara içicilerine önerilmektedir.

Bununla birlikte, akciğer kanseri açısından risk grubunu belirlemek için ailede akciğer kanseri öyküsü olması, önceki solunum yolu hastalıkları veya asbeste maruz kalmak gibi faktörlerde etkili olabilir. Risk grubunda olduğunuzu düşünüyor iseniz bir hekime danışarak kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.7

Akciğer kanserinin erken tanısına dair daha fazla bilgi için Akciğer Kanserinde Erken Tanı Neden Önemli? yazımızı okuyabilirsiniz.

Akciğer kanserinin erken teşhisi konusunda daha fazla bilgi için Akciğer Kanserinin Erken Teşhisi İçin Yeni Test Çalışmaları Başladı haberimiz okuyabilirsiniz.

7. Akciğer kanseri teşhisi konduysa, sigarayı bırakmanın bir anlamı yoktur.

Akciğer kanseri teşhisi konduktan sonra sigarayı bırakmak kanser tedavinize ve iyileşmenize fayda sağlayabilir. Kanser tedavisinden önce sigarayı bırakmak yan etkileri hafifletmeye yardımcı olabilir; ameliyat, kemoterapi ve radyasyon tedavisine yanıtı kolaylaştırabilir. Ayrıca, ikinci bir kanser geliştirme veya kanserin nüks etme şansını azaltabilir.6

8. Akciğer kanseri tedavi edilemez.

Akciğer kanseri, günümüzde farklı tedavi seçenekleri ile tedavi edilebilir. Akciğer kanseri tedavisi, hastalığın evresine, türüne ve kişinin sağlık durumuna göre multidisipliner bir yaklaşım ile belirlenir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, kemoterapi, radyoterapi, hedefe yönelik tedaviler ve/veya immünoterapi bulunur.9

9. Akciğer kanseri ameliyatı kanserin yayılmasına neden olur.

Akciğer kanseri, bazı kişilerde tümördeki hücrelerin parçalanması ve bu hücrelerin kan dolaşımı ve lenf sistemi yoluyla vücudun diğer bölgelerine ulaşması nedeniyle yayılır, buna metastatik evre denir. Bazı hastalarda malign (kanserli) tümörü akciğerden çıkarmak için cerrahi yöntemler kullanılır ve bu yöntemler kanserin yayılma veya metastaz yapma şansını artırmaz.9

10. Akciğer kanseri aniden gelişir.

Akciğer kanseri aniden gelişmez ancak erken evrelerde belirgin semptomlar göstermemesi nedeniyle uzun süre fark edilmeyebilir. Akciğer kanserine sahip kişiler uzun yıllar boyunca semptom yaşamadan akciğer kanseri ile yaşayabilirler.10

11. Akciğer kanseri hastalarında her kontrolde PET/BT (PET-CT) yapılmalıdır.

Pozitron Emisyon Tomografisi - Bilgisayarlı Tomografi (PET/BT), akciğer kanseri şüphesi olan kişilerde tanının konması, vücuttaki anormal kitlelerin iyi huylu ya da kanserli olup olmadığının belirlenmesi, kanserin vücuda yayılıp yayılmadığının tespit edilmesi, tedavi şeklinin belirlenmesi ve kanser tedavi edilmişse kişinin durumunun takip edilmesi için kullanabilir. PET/BT yönteminin ne zaman kullanılacağı ve sıklığı doktorunuz tarafından belirlenmektedir.11

12. Akciğer kanseri her zaman nüks eder.

Her akciğer kanseri tekrarlamaz yani nüks etmez. Akciğer kanserinin nüks etme ihtimali, akciğer kanserinin türü, tanı anındaki kanserin evresi ve uygulanan tedavi yöntemi gibi birçok faktöre bağlı olarak değişmektedir.12 Akciğer kanserinin tanıdan sonraki ilk beş yıl içinde tekrarlama olasılığı daha yüksektir, bu nedenle düzenli kontroller yaptırmanız önemlidir.13

13. Stres akciğer kanserine neden olur.

Stres doğrudan kanser riskini artırmaz. İnsanların strese verdiği tepkiler farklıdır, bazı kişiler stresli olduğunda genel sağlık durumlarını etkileyecek sigara içmek, sağlıksız beslenmek ve yeterince hareket etmemek gibi sağlıklı olmayan seçimler yapabilir. Bu gibi durumlar kişinin sağlığını etkileyebileceği için kanser riskini artırabilir. Eğer stresinizi yönetmekte zorlanıyorsanız bir uzmandan yardım almak önemlidir.14

14. Akciğer kanseri bulaşıcıdır.

Kanser bulaşıcı değildir. Yakın temas veya cinsel ilişki, öpüşme, dokunma, yemek paylaşma veya aynı havayı soluma gibi şeyler kanserin bir başkasına geçmesine neden olmaz. Kanserli birinden gelen kanser hücreleri, başka bir sağlıklı insanın vücudunda yaşayamaz.15

Akciğer kanseri hakkında daha fazla bilgi için A’dan Z’ye Akciğer Kanseri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Referanslar: 

1) https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/792-turkey-fact-sheets.pdf (Son erişim tarihi: 14.10.2022)

2) https://gco.iarc.fr/today/online-analysis-pie?v (Son erişim tarihi: 14.10.2022)

3) https://www.cancer.org/cancer/lung-cancer/causes-risks-prevention/prevention.html (Son erişim tarihi: 31.10.2022)

4) https://www.karmanos.org/karmanos-foundation/news/six-lung-cancer-myths-debunked-3225(Son erişim tarihi: 14.10.2022)

5) Toplu Z., et al.Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2004; 52(2): 130-136.

6) https://www.mdanderson.org/cancerwise/4-lung-cancer-myths--busted.h00-159465579.html (Son erişim tarihi: 14.10.2022)

7) https://www.genesishcs.org/news-search/clarifying-6-myths-and-facts-about-lung-cancer (Son erişim tarihi: 14.10.2022)

8) https://www.cdc.gov/cancer/lung/basic_info/screening.htm (Son erişim tarihi: 31.10.2022)

9) https://lungcancer.net/basics/myths-misconceptions (Son erişim tarihi: 14.10.2022)

10) Birring SS, Peake MD. Thorax 2005;60:268-269.

11) https://turkradyolojiseminerleri.org/content/files/sayilar/7/buyuk/326-339.pdf(Son erişim tarihi: 31.10.2022

12) Anwar A, et al. Ann Transl Med. 2019;7(15):359

13) https://roycastle.org/about-lung-cancer/recurrence/ (Son erişim tarihi: 31.10.2022)

14) https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/causes-of-cancer/cancer-myths/can-stress-cause-cancer (Son erişim tarihi: 31.10.2022)

15) https://www.cancer.org/healthy/cancer-causes/general-info/is-cancer-contagious.html (Son erişim tarihi: 31.10.2022)