Ameliyat

Kolorektal kanserde kullanılacak cerrahi yöntem, hastalığın evresine, tümörün lokalizasyonuna ve cerrahi tedavinin hedefine göre değişmektedir. Radyasyon ve kemoterapi tedavileri ameliyat sonrasında veya öncesinde sıklıkla uygulanabilmektedir.1,2

Kolorektal kanser hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.

Histerektomi: Erken evre kanseri olan hastalar rahim ve rahim ağzının çıkarılması ile cerrahi olarak tedavi edilebilir. Serviks kanserinin yayılımına bağlı olarak değişik histerektomi tipleri önerilebilir.

Servikal konizasyon: Bu ameliyatta serviks koni şeklinde çıkarılır. Kanserin ne kadar ilerlediğini belirlemek ya da çok erken kanserleri ve kanser öncesi servikal değişiklikleri tedavi etmede kullanılabilir. Bu işlemde rahim alınmaz ve doğurganlık devam etmektedir.

Radikal trakelektomi: Bu ameliyatta erken evre serviks kanseri olan hastalarda serviks ve etrafındaki dokular çıkarılır ancak olası gelecek gebelik için rahim yerinde bırakılır. Bu serviks kanseri için bir organ koruyucu cerrahi şeklidir.

^Referanslar:

^{Referans: https://www.trsgo.org/files/toplum-icin/rahim-agzi-serviks-kanseri.pdf (Son erişim tarihi: 30.12.2021)}

Transüretral Rezeksiyon: Bu yöntem erken evre (yüzeysel) mesane kanseri için en sık uygulanan tedavidir. Aynı zamanda mesane kanserinin olup olmadığını ya da ne kadar yayıldığını belirlemek için de kullanılır.1

Radikal sistektomi: Bu yöntem, kanserin kas duvarlarına ya da yüzeysel kanserin mesanenin geniş bir kısmına yayıldığında kullanılır. Mesane, kanser görülen lenf düğümleri ve yakındaki organlar çıkarılabilir.2

Kısmi sistektomi: Mesanenin bir kısmını çıkarmak için yapılan ameliyattır. Eğer kanser mesane duvarının sınırlı bir bölgesine yayılmışsa uygulanır.2

Üriner diversiyon: Vücudun idrarı depolaması ve boşaltması için yeni bir yol yapmak için yapılan ameliyattır.2

^Referanslar:

^{1) https://www.cancer.org/cancer/bladder-cancer/treating/surgery.html (Son erişim tarihi: 25.02.2022)}

^{2) https://www.cancer.gov/types/bladder/patient/bladder-treatment-pdq (Son erişim tarihi: 25.02.2022)}

Karaciğer kanserini tedavi etmek için iki tip ameliyat yöntemi kullanılır;

Hepatektomi: Karaciğerin bir kısmı alındığı yöntemdir. Karaciğerin kalan kısmı, tüm karaciğer fonksiyonlarını üstlenir. Karaciğer birkaç hafta içinde normal boyutuna geri dönebilir. Kişide ilerlemiş siroz varsa, tümör küçük olsa bile hepatektomi uygulanamayabilir.

Karaciğer nakli: Karaciğer nakli, belirli bir tümör boyutuna ya da sayısına sahip olunması ve uygun bir donör olup olmaması gibi kriterler karşılandığında mümkündür. Genellikle 5 cm veya daha küçük tek bir tümör varsa ya da tümü 3 cm'den küçük olan 3 veya daha az tümör bulunuyorsa uygulanabilmektedir. Bu şartlarla birlikte sınırlı sayıda karaciğer donörünün bulunması karaciğer naklinin tedavi için bir seçenek olmasını zorlaştırabilir

^Referanslar:

^{https://www.cancer.org/cancer/liver-cancer/treating/surgery.html (Son erişim tarihi: 09.06.2022)}

Melanom dışı cilt kanserleri tedavisinde aşağıdaki yöntemler kullanılabilir;

• Eksizyon: Bu işlem için cilt önce lokal anestezik ile uyuşturulur. Daha sonra tümör, çevresindeki bir miktar normal deri ile birlikte cerrahi bir bıçak yardımıyla çıkarılır.
• Küretaj ve Elektrodesikasyon: Kanserli hücre küret adı verile uzun, ince bir aletle kazınarak çıkartılır. Kanserin temizlendiği alan daha sonra kalan kanser hücrelerini yok etmek için elektrikli bir iğne (elektrot) ile tedavi edilir.
• Mohs Cerrahisi: Mohs mikrografik cerrahisi veya MMS olarak da bilinen bu yöntem, cilt kanserinin tedaviden sonra tekrar etme riskinin yüksek olduğu durumlarda veya cilt kanserinin kapsamı bilinmediği durumlarda kullanılır.
• Lenf Düğümü Biyopsisi: Skuamöz veya bazal hücreli cilt kanserinin yakınındaki lenf düğümlerine ilerlediği düşünülüyorsa uygulanır. Bazen, lenf nodu diseksiyonu adı verilen daha kapsamlı bir operasyonda birçok lenf düğümü çıkarılabilir.
• Deri Grefti ve Rekonstrüktif Cerrahi: Büyük bir bazal veya skuamöz hücreli cilt kanserini çıkarmak için yapılan ameliyattan sonra, yakındaki cildi birbirine dikmek için yeterince germek mümkün olmayabilir. Bu durumlarda, vücudun başka bir bölgesinden sağlıklı cilt alınabilir ve yaranın iyileşmesine yardımcı olmak, etkilenen bölgenin görünümünü eski haline getirmek için yaranın üzerine eklenebilir.

^Referanslar:

^{1) https://www.cancer.org/cancer/basal-and-squamous-cell-skin-cancer/treating/surgery.html (Son erişim tarihi: 02.02.2022)}

Uygun ameliyat yönteminin belirlenmesi için kanserin lenf bezlerine yayılıp yayılmadığını bilmek önemlidir. Bunun için kanserin yayılma olasılığı yüksek olan ilk lenf düğümüne sentinel lenf nodu biyopsisi yapılır. Burada kanser hücreleri bulunursa, daha fazla lenf düğümü çıkarılabilir ya da diğer dokular incelenebilir. Semptomları kontrol etmek ve kişinin hayat kalitesini iyileştirmek için lenf düğümlerine, diğer organ ve dokulara kanser hücrelerini temizlemeye yönelik çeşitli ameliyatlar uygulanabilir.

^Referanslar:

^{1) https://www.cancer.gov/types/skin/patient/melanoma-treatment-pdq (Son erişim tarihi: 02.02.2022)}

Akciğer kanserinde eğer hastada ameliyatı engelleyen başka bir hastalık yoksa en etkili tedavi erken evrede uygulanan cerrahidir.¹

Genellikle doktora başvurulan akciğer kanseri vakalarında yaklaşık %80-85 oranında hastalık ilermiş olduğu için ameliyatla tedavi edilememektedir. Akciğer kanserinde yaşam şansı en yüksek olan hasta grubunu, erken evlerde ameliyat şansı olan ve cerrahi yöntemlerle kanserli dokuları tamamen temizlenmiş hastalar oluşturur. Ameliyat ile kanserli doku tam olarak çıkarıldığında kişinin yaşam şansı artar.¹

Memeyi koruyucu cerrahi yöntemde kanserli bölgenin bulunduğu kısım ve etrafında normal dokunun bir kısmı alınırken, meme dokusunun bütünlüğünün korunur. 2

Mastektomi olarak da isimlendirilen ameliyatta ise meme tümüyle çıkarılmaktadır. Bu işlem sırasında bazen yakındaki dokular da çıkarılabilmektedir. Bazı hastalarda mastektomi her iki memeye de uygulanmaktadır.2

Meme kanseri hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.